کد مطلب:188455 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:237
مقدمه ی ناشر
جامعه یك واحد زنده و مستقل از افراد و دارای شخصیت است، سنن و نوامیسی بر جوامع انسانی حاكمیت دارد رشد و ترقی و یا انحطاط و سقوط جوامع بشری بر اساس نوامیس و قوانین حاكم بر آنها صورت می گیرد. در میان موضوعات و امور مربوط به اجتماع شاید امری همچون هدایت و رهبری جامعه از اهمیت برخوردار نباشد.
هراجتماعی دارای امور و شؤونی است كه باید به نحو مقتضی و شایسته مورد توجه قرار گرفته، و در جهت نیل به آنها از بهترین شیوه ها و روشها بهره جست.
تعیین هدف و یا اهداف جامعه، رشد و ترقی و تعالی آن، مشخص بودن اصول و سیاستهای كلی، تدوین قوانین جزئی و در جهت نیل به این اهداف و در مفهوم كلی تنظیم برنامه، نظارت و مراقبت، حفظ كیان و هویت جامعه و مهمترین اركان حیات یك جامعه زنده و پویا است.
این همه بدون رهبری و هدایت و اداره ی رهبری، حكیم، آگاه، هوشمند، مدبر و شجاع تحقق نیافته و عملی نمی شود. تاریخ جوامع و
[ صفحه 2]
تحلیل و بررسی علل ترقی و یا انحطاط آنها مصداقهایی برای این مدعایند.
از این گذشته، رهبری هر اجتماع مظهر روح جمعی آن اجتماع بوده، تبلور هویت فرهنگی، تاریخی آن جامعه است، رهبری نماد همه ی آرمانها و آرزوهای یك ملت است و هر فردی از افراد جامعه خود را در مظهر هویت و وحدت جامعه ی خویش منحل می بیند.
لازم است گفته شود، در این نگرش به مقوله ی رهبری، نظام حكومتی و هیأت حاكم خود به عنوان شأنی از رهبری، بلكه مهمترین شؤون آن است.
در فلسفه ی اجتماعی اسلام، امامت و رهبری، از موقعیتی بسیار خطیر و جایگاهی بس بلند و اهمیتی فوق العاده برخوردار است. در این آیین حنیف تا آنجا رهبری و شناختن آن مطرح است، كه آن را شرط ورود به مكتب اسلام حقیقی دانسته اند.
مگر این سخن بنیانگذار اسلام نیست كه می فرماید:
من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة الجاهلیة با الكفر و النفاق
(بنا بر اختلاف موجود در نقل حدیث)
هر كس بمیرد و امام زمان خویش را نشناسد به مرگ جاهلیت یا كفر یا نفاق مرده است و در تحریض و برانگیختن اراده و همتها برای شناخت امامت و رهبری سخنی بالاتر از این نمی توان گفت.
اما نكته ی دلپذیر و اساسی این كه در اسلام و به مفهوم صحیح شیعی آن، رابطه ی رهرو و راهبر و پیروان كه از یك طرف بر اساس ارادت و محبت، و از سوی دیگر بر مبنای شفقت و مهرورزی استوار است و كیست كه نداند كه عنصر محبت و عشق در اتخاذ خط مشی صحیح و جهت
[ صفحه 3]
درست و رفتاری معقول و متین، در سازندگی انسان تا چه حد مؤثر است، آنهم نه عشقی كه خیزش احساسی آن را بر انگیخته و بیدار كرده است بلكه محبت و عشقی كه ناشی از معرفت و بر آمده از شناخت عمیق اوست. انسان به حسب تمایلات بلند و فطری خویش، نمونه های عالی اخلاق و سمبلهای بزرگ و شایسته و كمالات انسانی را دوست دارد، لذا هرگاه ارزش های متعالی و ممتاز اخلاقی، و سجایای انسانی برای مردم توصیف شوند، و زندگی سراسر حكمت و زیبایی و رفتار و كردار متین و همراه با كرامت و بزرگواری عاملان بدان برای مردم معرفی شوند، به طور طبیعی علاقه ها، محبت ها و ارادتها از نهانخانه ی فطرت آحاد مردم سر خواهد زد و به سوی آنان جلب و جذب خواهد شد. چنانچه گویی ارتباط و علاقه و محبت میان امام و امت طرفینی است، و از ناحیه امام هم پیوسته عنایت می شود، و او نیز از سر مهر و شفقت و پیرو و رهرو خود را در پناه لطف و توجه خویش قرار داده و دستگیری می كند، و پیوسته این تعامل اوج می گیرد و عمیق می شود، و روشن است كه ژرفای این پیوند برای احدی قابل تصور نخواهد بود.
و نكته آخر این كه: باز شناساندن امامان معصوم علیه السلام و معرفی حجتهای الهی كه در واقع و ظاهر رحمت و لطف خداوند می باشند در حقیقت نشان دادن راه و سمت و جهت صحیحی است كه باید انتخاب شود، و نیز نمودار مقصودی كه باید اختیار شود. و آیا در زندگی برای انسان، امری از داشتن راه و خط مشی و رویه ای صحیح مهمتر وجود دارد؟
علت اصلی و ریشه ی اساسی، رنج و درد و افسردگی و سرگشتگی بشریت قدرتمند و فائق بر طبیعت در عصر ما چیست؟ انسان امروز با همه ی
[ صفحه 4]
برخورداری می نالد، و از كمبود و یا نبود، و بدلیل نداشتن و یا نیافتن معنی و مفهومی عمیق برای زندگی به سختی رنج می برد، و احساس پوچی و بی هدفی چون موریانه روح و روان وی را می خورد. و او را از درون تهی و بی مغز می كند.
معرفی، شناساندن، تحلیل و تشریح زندگی نمونه های متعالی و بارز انسانی، آنهایی كه از افق آفرینش سر بر آورده و حیات و اسرار و رموز آنرا به زیر بالهای اندیشه گسترده و فاقد خویش گرفته و حقایق آن را به روشنی واقف گشته اند، و مقصد و مقصود آفرینش را به وضوح دریافته و در این رابطه خود به عالیترین حد كمال دست یافته اند، ضروری ترین و فوری ترین كاری است كه باید صورت بگیرد.
بدین منظور و هم در پی ارشادات و تأكیدات مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای و در جهت تحقق منویات و تولیت عظمای آستان قدس رضوی حضرت آیت الله واعظ طبسی، مبنی بر تدوین و نشر معارف اسلام، و تحلیل زندگانی و باز شناساندن چهره های پر فروغ و پیشوایان معصوم علیه السلام به زائران معزز و محترم، این اثر كه در زمینه ی تبیین اجمالی حیات امام محمد بن علی، حضرت امام باقر العلوم علیه السلام تدوین یافته عرضه می شود. امید است این اقدامات بتواند در وصول به اهداف مذكور مؤثر واقع شود.
اداره ی فرهنگی آستان قدس رضوی
[ صفحه 5]
هراجتماعی دارای امور و شؤونی است كه باید به نحو مقتضی و شایسته مورد توجه قرار گرفته، و در جهت نیل به آنها از بهترین شیوه ها و روشها بهره جست.
تعیین هدف و یا اهداف جامعه، رشد و ترقی و تعالی آن، مشخص بودن اصول و سیاستهای كلی، تدوین قوانین جزئی و در جهت نیل به این اهداف و در مفهوم كلی تنظیم برنامه، نظارت و مراقبت، حفظ كیان و هویت جامعه و مهمترین اركان حیات یك جامعه زنده و پویا است.
این همه بدون رهبری و هدایت و اداره ی رهبری، حكیم، آگاه، هوشمند، مدبر و شجاع تحقق نیافته و عملی نمی شود. تاریخ جوامع و
[ صفحه 2]
تحلیل و بررسی علل ترقی و یا انحطاط آنها مصداقهایی برای این مدعایند.
از این گذشته، رهبری هر اجتماع مظهر روح جمعی آن اجتماع بوده، تبلور هویت فرهنگی، تاریخی آن جامعه است، رهبری نماد همه ی آرمانها و آرزوهای یك ملت است و هر فردی از افراد جامعه خود را در مظهر هویت و وحدت جامعه ی خویش منحل می بیند.
لازم است گفته شود، در این نگرش به مقوله ی رهبری، نظام حكومتی و هیأت حاكم خود به عنوان شأنی از رهبری، بلكه مهمترین شؤون آن است.
در فلسفه ی اجتماعی اسلام، امامت و رهبری، از موقعیتی بسیار خطیر و جایگاهی بس بلند و اهمیتی فوق العاده برخوردار است. در این آیین حنیف تا آنجا رهبری و شناختن آن مطرح است، كه آن را شرط ورود به مكتب اسلام حقیقی دانسته اند.
مگر این سخن بنیانگذار اسلام نیست كه می فرماید:
من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة الجاهلیة با الكفر و النفاق
(بنا بر اختلاف موجود در نقل حدیث)
هر كس بمیرد و امام زمان خویش را نشناسد به مرگ جاهلیت یا كفر یا نفاق مرده است و در تحریض و برانگیختن اراده و همتها برای شناخت امامت و رهبری سخنی بالاتر از این نمی توان گفت.
اما نكته ی دلپذیر و اساسی این كه در اسلام و به مفهوم صحیح شیعی آن، رابطه ی رهرو و راهبر و پیروان كه از یك طرف بر اساس ارادت و محبت، و از سوی دیگر بر مبنای شفقت و مهرورزی استوار است و كیست كه نداند كه عنصر محبت و عشق در اتخاذ خط مشی صحیح و جهت
[ صفحه 3]
درست و رفتاری معقول و متین، در سازندگی انسان تا چه حد مؤثر است، آنهم نه عشقی كه خیزش احساسی آن را بر انگیخته و بیدار كرده است بلكه محبت و عشقی كه ناشی از معرفت و بر آمده از شناخت عمیق اوست. انسان به حسب تمایلات بلند و فطری خویش، نمونه های عالی اخلاق و سمبلهای بزرگ و شایسته و كمالات انسانی را دوست دارد، لذا هرگاه ارزش های متعالی و ممتاز اخلاقی، و سجایای انسانی برای مردم توصیف شوند، و زندگی سراسر حكمت و زیبایی و رفتار و كردار متین و همراه با كرامت و بزرگواری عاملان بدان برای مردم معرفی شوند، به طور طبیعی علاقه ها، محبت ها و ارادتها از نهانخانه ی فطرت آحاد مردم سر خواهد زد و به سوی آنان جلب و جذب خواهد شد. چنانچه گویی ارتباط و علاقه و محبت میان امام و امت طرفینی است، و از ناحیه امام هم پیوسته عنایت می شود، و او نیز از سر مهر و شفقت و پیرو و رهرو خود را در پناه لطف و توجه خویش قرار داده و دستگیری می كند، و پیوسته این تعامل اوج می گیرد و عمیق می شود، و روشن است كه ژرفای این پیوند برای احدی قابل تصور نخواهد بود.
و نكته آخر این كه: باز شناساندن امامان معصوم علیه السلام و معرفی حجتهای الهی كه در واقع و ظاهر رحمت و لطف خداوند می باشند در حقیقت نشان دادن راه و سمت و جهت صحیحی است كه باید انتخاب شود، و نیز نمودار مقصودی كه باید اختیار شود. و آیا در زندگی برای انسان، امری از داشتن راه و خط مشی و رویه ای صحیح مهمتر وجود دارد؟
علت اصلی و ریشه ی اساسی، رنج و درد و افسردگی و سرگشتگی بشریت قدرتمند و فائق بر طبیعت در عصر ما چیست؟ انسان امروز با همه ی
[ صفحه 4]
برخورداری می نالد، و از كمبود و یا نبود، و بدلیل نداشتن و یا نیافتن معنی و مفهومی عمیق برای زندگی به سختی رنج می برد، و احساس پوچی و بی هدفی چون موریانه روح و روان وی را می خورد. و او را از درون تهی و بی مغز می كند.
معرفی، شناساندن، تحلیل و تشریح زندگی نمونه های متعالی و بارز انسانی، آنهایی كه از افق آفرینش سر بر آورده و حیات و اسرار و رموز آنرا به زیر بالهای اندیشه گسترده و فاقد خویش گرفته و حقایق آن را به روشنی واقف گشته اند، و مقصد و مقصود آفرینش را به وضوح دریافته و در این رابطه خود به عالیترین حد كمال دست یافته اند، ضروری ترین و فوری ترین كاری است كه باید صورت بگیرد.
بدین منظور و هم در پی ارشادات و تأكیدات مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای و در جهت تحقق منویات و تولیت عظمای آستان قدس رضوی حضرت آیت الله واعظ طبسی، مبنی بر تدوین و نشر معارف اسلام، و تحلیل زندگانی و باز شناساندن چهره های پر فروغ و پیشوایان معصوم علیه السلام به زائران معزز و محترم، این اثر كه در زمینه ی تبیین اجمالی حیات امام محمد بن علی، حضرت امام باقر العلوم علیه السلام تدوین یافته عرضه می شود. امید است این اقدامات بتواند در وصول به اهداف مذكور مؤثر واقع شود.
اداره ی فرهنگی آستان قدس رضوی
[ صفحه 5]